Usługi, które świadczą tłumacze od lat cieszą się niesłabnącą popularnością. Tłumacze wykonują tłumaczenia nie tylko na potrzeby osób prywatnych, są zatrudniani w licznych instytucjach, organizacjach i firmach działających na rynkach międzynarodowych. Wśród tłumaczy wyróżnić można między innymi tłumaczy przysięgłych, którzy wykonują tak zwane tłumaczenia poświadczone. Podpowiemy Ci, czym zajmuje się tłumacz przysięgły, wyjaśnimy,  czym są tłumaczenia poświadczone i w jakich sytuacjach jest niezbędne skorzystanie z jego usług w tym zakresie. 

Tłumaczenie poświadczone, czyli co?

Tłumaczenia poświadczone – zwane również przysięgłymi oraz uwierzytelnionymi – to szczególne tłumaczenia, które zgodnie z obowiązującymi przepisami może sporządzić wyłącznie osoba wykonująca zawód tłumacza przysięgłego. To oznacza, że za przygotowywanie takiej formy przekładu odpowiada zawsze osoba kompetentna (zarówno pod względem merytorycznym, jak i językowym), wiarygodna oraz – co szczególnie ważne – zaprzysiężona.

Większość z nas kojarzy tłumaczenia przysięgłe z tłumaczeniami pisemnymi. Tymczasem okazuje się, że taki charakter mogą mieć także tłumaczenia ustne. Najczęściej są to przekłady dokonywane przez różnego rodzaju instytucjami, na przykład w sądzie.

Kto może wykonywać tłumaczenie poświadczone?

Tłumaczenia poświadczone może wykonywać tłumacz przysięgły – aby nim zostać, nie wystarczy jednak tylko bardzo dobra znajomość języka obcego. Zawód tłumacza przysięgłego jest jednym z zawodów regulowanych, oznacza to, że prawo do jego wykonywania mają jedynie osoby, które zostały wpisane na Listę Tłumaczy Przysięgłych. Aby się na niej znaleźć, trzeba spełnić kilka warunków, które zostały wymienione w obowiązującej od 27 stycznia 2005 roku Ustawie o Zawodzie Tłumacza Przysięgłego. Zgodnie ze znajdującymi się w niej zapisami, tłumaczem przysięgłym może zostać osoba, która:

• ma obywatelstwo polskie lub obywatelstwo jednego z państw należących do Unii Europejskiej;
• posiada zdolność do wykonywania czynności prawnych;
• zna język polski;
• ukończyła studia wyższe;
• zdała egzamin z umiejętności tłumaczenia z języka obcego na język polski oraz odwrotnie.

Ponadto osoba, która chce pracować jako tłumacz przysięgły nie może być karana za przestępstwa umyślne, przestępstwa skarbowe lub nieumyślne przestępstwo przeciwko bezpieczeństwu obrotu gospodarczego. Egzamin na tłumacza przysięgłego składa się z dwóch części – obejmuje tłumaczenia ustne i pisemne. Aby go zdać, z obu części należy uzyskać pozytywny wynik. Osoba, która taki wynik osiągnęła zostanie wpisana na listę tłumaczy przysięgłych po złożeniu ślubowania – przyjmuje je minister sprawiedliwości.

Jakie dokumenty mogą wymagać tłumaczenia poświadczonego?

Lista dokumentów, które mogą wymagać tłumaczenia poświadczonego i które może przekładać tłumacz przysięgły jest bardzo długa. Należą do nich między innymi:

• akty urodzin;
• akty ślubu;
• akty śmierci;
• odpisy aktów notarialnych;
• dokumenty samochodów sprowadzonych z zagranicy;
• akt własności;
• orzeczenia lekarskie;
• wyroki sądowe;
• pisma urzędowe.

Jeżeli interesuje Cię tłumaczenie poświadczone jednego z tych dokumentów, koniecznie musisz znaleźć biuro tłumaczeń zatrudniające tłumaczy przysięgłych. Warto wiedzieć, że zawód tłumacza przysięgłego jest jednym z zawodów zaufania publicznego, oznacza to, że osobę wykonującą zawód tłumacza przysięgłego obowiązuje tajemnica zawodowa. Prawdziwość przekładu tłumacz potwierdza, opatrując dokument pieczęcią. Pieczęć musi się znajdować na każdej stronie przekładanego dokumentu, ponadto obowiązkiem tłumacza jest umieszczenie na przekładzie informacji o tym, czy został on dokonany na podstawie oryginału dokumentu czy jego odpisu. Tłumacze przysięgli przygotowują nie tylko tłumaczenia pisemne, ale także ustne. Te ostatnie wykonywane są na potrzeby między innymi policji i sądów, tłumacz przysięgły będzie musiał być obecny także w Urzędzie Stanu Cywilnego, jeżeli zamierzasz wstąpić w związek małżeński z cudzoziemcem. Co ważne, pisemne tłumaczenie poświadczone ma taką samą moc prawną, jak dokument oryginalny.

Kiedy potrzebujemy tłumaczenia poświadczonego?

Po tłumaczenie poświadczone możesz sięgnąć wtedy, kiedy chcesz przedstawić w urzędzie akt urodzenia, małżeństwa lub zgonu wydany za granicą. Również wszystkie akty notarialne, pełnomocnictwa oraz testamenty wymagają tłumaczenia poświadczonego. Takie tłumaczenie jest wymagane także wtedy, kiedy chcesz zarejestrować samochód sprowadzony z zagranicy bądź udokumentować posiadane wykształcenie, które zdobyte zostało poza Polską.

W jakich sytuacjach niezbędne może okazać się tłumaczenie przysięgłe ustne?

Jak już wspomnieliśmy, tłumaczenia poświadczone mogą mieć także formę tłumaczeń ustnych. Taki typ przekładu może okazać się konieczny między innymi wtedy, kiedy spisany ma być akt notarialny, a jedna ze stron nie posługuje się językiem polskim. Tłumaczenie ustne poświadczone jest niezbędne również wówczas, gdy obcokrajowiec chce zawrzeć ślub z obywatelem Polski oraz w przypadku postępowania sądowego.

Wśród tłumaczeń wyróżniamy tłumaczenia zwykłe i przysięgłe. Mianem tych pierwszych określane są między innymi przekłady książek, publikacji naukowych, materiałów reklamowych, instrukcji dołączanych do różnego rodzaju urządzeń i sprzętów. Odnoszą się więc one do treści, które nie są oficjalnymi dokumentami, a ich dokonywanie nie wymaga posiadanie specjalnych uprawnień. Jeżeli chcesz, aby tłumaczony dokument miał moc prawną, musisz postawić na przekład dokonany przez tłumacza przysięgłego. To specjalny rodzaj tłumaczenia, zgodność tłumaczenia z oryginalnym dokumentem tłumacz potwierdza pieczęcią, numerem wpisu do repertorium oraz datą.